سهم ایرانیان در تامین مالی اقتصاد ترکیه

وقتی صحبت از فرصت های اقتصادی و تجارت انرژی می شود ، ترکیه روابط خود با ایران را در اولویت قرار داده است ، زیرا از صنعت توریستی ، پوشاک ، خرید نفت و گاز از ایران سود اقتصادی می برد و سهم ایرانیان در تامین مالی اقتصاد ترکیه قابل توجه است.

ترکیه و ایران سابقه طولانی در رقابت های سیاسی داشته اند که به امپراتوری های عثمانی و صفوی باز می گردد. با این حال، حتی در آن زمان، فرصت های اقتصادی بر خصومت سیاسی غلبه کرده و باعث رونق تجارت می شدند.
اگرچه ترکیه و ایران از نظر سیاسی اغلب طرف یکدیگر نبوده اند، اما این دو کشور دارای سابقه طولانی در اولویت قرار دادن روابط اقتصادی خود بر روابط سیاسی خود هستند.
اخیراً، خبر کشف میدان گازی در دریای سیاه و همچنین تحولات جدید در ژئوپلیتیک انرژی ترکیه باعث برخی گمانه زنی ها در مورد آینده همکاری های انرژی بین دو همسایه شده و برخی ادعا می کنند که ترکیه دیگر نیازی به گاز ایران در آینده نخواهد داشت و ترکیه بدون ایران نیاز خود را برطرف می کند.
ترکیه با داشتن منابع کمی از هیدروکربن های کشف شده تاکنون بیشتر انرژی مورد نیاز خود را از واردات برآورده می کند و بیش از 90 درصد از انرژی وارداتی این کشور از طریق گاز طبیعی انجام می شود.
ایران، آذربایجان و روسیه صادرکنندگان عمده گاز طبیعی به این کشور از طریق خط لوله بوده اند و در سالهای اخیر ترکیه واردات مقداری گاز طبیعی مایع از الجزایر، قطر و آمریکا را نیز آغاز کرده است.
برای داشتن تصویری روشن از ژئوپلیتیک انرژی ترکیه، باید سه عامل را در نظر بگیریم:
اول، این واقعیت که این کشور با توسعه نیروگاه های تجدید پذیر و هسته ای جدید و همچنین گسترش استفاده از زغال سنگ در بخش های صنعتی، سبد انرژی خود را متنوع می کند.
دوم، تغییرات در روابط سیاسی کشور و تشکیل اتحاد های جدید منجر به ایجاد روابط اقتصادی بیشتر و سرانجام کشف یک میدان گازی تازه در دریای سیاه شده است که قرار است در سال های آینده پویایی انرژی کشور را به شدت تغییر دهد.

سهم ایرانیان در تامین مالی اقتصاد ترکیه (وابستگی گازی و نفتی)
کشف منابع جدید انرژی همیشه منجر به تغییر در ژئوپلیتیک انرژی شده است. اگر میادین نفت و گاز در کشورهای مصرف کننده یافت شود ، تغییرات در بازار انرژی منطقه در سطح وسیع تری احساس می شود.
تولید فعلی نفت و گاز ترکیه کمتر از 10 درصد از مصرف سالانه آن است و ایران یکی از بزرگترین تامیین کننده منابع گازی و نفتی ترکیه است.
در تاریخ 1 جولای 2020 ، صادرات گاز ایران به ترکیه پس از توقف به دلیل انفجار در یک خط لوله گاز طبیعی در نزدیکی مرز بازرگانی ایران با ترکیه در ماه مارس، از سر گرفته شد. این خط لوله سالانه حدود 10 میلیارد متر مکعب گاز ایران را به ترکیه منتقل می کند.
ایران بعد از روسیه دومین تامین کننده بزرگ گاز طبیعی ترکیه است.
شرکت واردکننده گاز دولتی ترکیه بوتاس، بر اساس قراردادی 25 ساله که تا ژوئیه 2026 ادامه دارد، حداکثر 9.6 میلیارد متر مکعب در سال از طریق خط لوله گاز ایران وارد می کند.

اطلاعات ارائه شده توسط EMRA نشان می دهد که در نیمه اول سال 2020، این کشور تنها دو میلیارد متر مکعب گاز از ایران دریافت کرده که نشان دهنده کاهش 46 درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته است.
طبق توافقنامه تهران و آنکارا، ترکیه باید سالانه ده میلیارد متر مکعب گاز از ایران خریداری کند. ترکیه از گاز ایران برای تولید برق استفاده می کند و ترکیه بدون ایران برای تامین منابع خود با مشکل مواجه می شود.
گزارش مرکز آمار ترکیه همچنین نشان می دهد که کل واردات این کشور از ایران در شش ماهه نخست سال2020 معادل 468 میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حدود 3.7 میلیارد دلار، یعنی هشت برابر کاهش داشته است.

سهم ایرانیان در تامین مالی اقتصاد ترکیه در بخش صنعت توریستی و گردشگری:
صنعت توریستی نقش بسیار مهمی در اقتصاد ترکیه دارد و سالانه گردشگران زیادی از ایران به ترکیه میروند.
دولت ترکیه سود بسیار زیادی از این راه بدست می آورد و همچنین سرمایه گذاری بسیار زیادی بر روی این بخش کرده است.
ایران بزرگترین منبع گردشگری ترکیه در ماه اوت 2019 بود. آخرین اطلاعات منتشر شده توسط موسسه آماری ترکیه نشان می دهد 276000 گردشگر ایرانی در ماه آگوست 2019 از ترکیه بازدید کرده اند تا در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته 45 درصد افزایش داشته باشد.

در واقع آخرین اطلاعات منتشر شده توسط موسسه آماری ترکیه نشان می دهد، ایران پنجمین منبع بزرگ گردشگری ترکیه از ژانویه تا آگوست 2019 بود.
ترکیه بدون ایران و بدون گردشگران ایرانی اقتصاد نزولی خواهد داشت.
نزدیک به 1.37 میلیون گردشگر ایرانی در هشت ماه نخست سال 2019 از ترکیه بازدید کرده اند که 4.4٪ از کل گردشگران خارجی که از کشور همسایه بازدید کرده اند را به خود اختصاص داده است.
در سال قبل با توجه به شیوع ویروس کرونا به صنعت توریستی ترکیه ضربه شدیدی وارد شد. ترکیه در طول تعطیلات در رتبه اول کشورهای مورد علاقه ایرانیان قرار دارد و انتظار می رود در سال آینده بیش از 6 میلیون گردشگر ایرانی از آن استقبال کند.
مرز بین ترکیه و ایران که پس از شیوع کرونا بسته شده بود، فقط برای تجارت باز شده است.
به گفته روح الله لطیفی سخنگوی اداره گمرک جمهوری اسلامی ایران، گذرگاه های مرزی رازی و بازرگان ایران با ترکیه فعال است و تجارت دوجانبه از طریق اتصالات ریلی دو کشور در حال انجام است.
همانطور که مشاهده کردید سهم ایرانیان در تامین مالی اقتصاد ترکیه بسیار چشمگیر بوده است و ترکیه و ایران همواره روابط دوستانه و خوبی را داشته اند و تصور ترکیه بدون ایران تقریبا غیر قابل باور است.
گروه مشاورین آسمان